Aurkitu zure izena
Primary tabs
Koldobika
Germaniar etorkia zuen Clodovicus izen latinotik dator. Sabino Aranak eta Koldo Elizaldek argitaratuko Santu Izendegia-n Koldobika proposatu zen, baina egun Koldo ohikoagoa da. Hau izan zen 1938an euskal izenak debekatu zirenean aipatzen ziren hiruretako bat: "los nombres de Iñaki, Kepa, Koldobika y otros que denuncian indiscutible significación separatista".
Koldobike
Sabino Aranak eta Koldo Elizaldek argitaratuko Santu Izendegia-n gaztelaniazko Luisa-ren ordaintzat ematen da. Jaia martxoaren 12an ospatzen da. Aldaera: Koldobiñe. Baliokideak: Luisa (gaz.) eta Louise (fr.).
Kolitza
Bizkaiko mendia (879 m), Balmaseda eta Artzentalesen arteko mugan. Gernikako Batzarretara joateko deia egiten zen bost mendietako bat da hau. Gailurrean baseliza erromanikoa dago, kristautasuna hedatzearekin honelako toki goretan ermitak eraikitzea ohikoa izan baitzen. San Sebastian egunean erromeria ospetsua egiten da mendi honetako larreetan.
Konstantze
Sabino Aranak eta Koldo Elizaldek argitaratuko Santu Izendegia-n gaztelaniazko Constancia izenarentzat ematen den euskal baliokidea.
Kontxesi
Andre Mariaren adbokazio hau VII. mendean hasi zen ospatzen Bizantzion, baina 1310 arte ez zen festatzat finkatu. 1854an Eliza Katolikoak Andre Maria sortzez bekatugabea zela jarri zuen dogmatzat. Jaieguna abenduaren 8an da. Aldaerak: Izortza, Kontzeziona, Orbange, Sorkunde eta Sorne (Sabino Aranak eta Koldo Elizaldek argitaratuko Santu Izendegia).
Koro
Donostiako Ama Birjinari esker arrunt ezaguna den adbokazioa. Jaieguna irailaren 8an da. Aldaera: Koruko. Baliokidea: Coro (gaz.).
Kresal
Izen arrunta, Txomin Agirreren Kresala eleberri famatuari esker azken urteotan maiz ponte izentzat erabili dena.
Kripan
Arabako Toloño mendiaren magalean dagoen herria. Izena latineko Cyprianus-en ondorengoa dela dirudi.
Kutun
Bi esanahi ditu hitz honek: 'maitea, laztana' eta 'lepoan, edo arropan josia eramaten den boltsatxo txikia'. Boltsatxo honetako gauzak (landareak, egur zatiak, txanponak, e.a.) sendatzeko edo gaitzak uxatzeko -bereziki begizkoa- erabiltzen dira.
Kutuna
Bi esangura ditu hitz honek: 'maitea, laztana' eta 'lepoan, edo arropan josia eramaten den boltsatxo txikia'. Boltsatxo honetako gauzak (landareak, egur xatiak, txanponak, e.a.) sendatzeko edo gaitzak urruntzeko -bereziki begizkoa- erabiltzen dira. Txikigarria Kuttune da.
Labraza
Arabako herria eta elizatik hurbil zegoen Errukiaren Andre Maria-ren ermita.
Lagran
Arabako herria eta Andre Mariaren eliza. Herria Toloño mendikateko iparraldean dago, Gaztelu mendatearen aurrean. Gaur egungo eliza XVI. mendekoa da, baina hormetan Erdi Aroko eraikuntzaren aztarnak ikus daitezke. Jaia irailaren zortzian da.
Laguntza
Erdi Aroko tradizioan bilatu behar da Laguntzako Andre Mariaren kultua, kristauak, haurrak batez ere, deabruarengandik babesten baitzituen. Erroman, gainera, Laguntzako Andre Maria ere badago. Jaia abuztuaren 8an da. Aldaerak: Laguntzane, Sokorri eta Sorospen. Baliokidea: Socorro (gaz.).
Lahe
Erromatarren garaiko (I-III m.) Akitaniako idazkunetan agertzen den jainkosa izena (lahe deae).
Laia
Galdames (B) herriko auzoa eta Bizkaiko mendia, Sopuertakoa. Mendi honen magalean hil zuten 1876an Kastor Andetxaga brigadierra, 800 bolondresekin Concha generalaren agindupean eraso zieten Espainiako armadako 15.000 soldaduei aurre egitean.
Laida
Ibarrangelua (B) herriko hondartza da hau, Izaro uhartearen aurrean dagoena, Oka ibaia itsasoratzen den lekuan, Urdaibaiko Biosferaren Erreserban.