Aurkitu zure izena
Primary tabs
Gorbeia
Araba eta Bizkaiaren arteko mendi ezaguna. Kronika batzuen arabera euskaldunentzat sakratua zen; XVI. mendean atsotitzetan ageri da: "Gorbeiako behiak, beti Gorbeiara nahiko du". Bertan den Itxina mendian, Supelegor deritzan haitzuloan, Mari bizi omen da.
Gordoa
Asparrena (A) udalerriko herria eta Andre Mariaren eliza. Jaia abuztuaren 15ean ospatzen da. K. Mitxelenaren ustez gaztelaniazko Córdoba izenaren euskal eboluzioaren emaitza dugu Gordoa.
Gorostitza
Nabarniz (B) herriko elizan gordetzen den Andre Mariaren irudia. Izena gorosti baten gainean agertzetik omen datorkio. Gorostitza toponimo arrunta da.
Gorozika
Muxika (B) herriko auzoa eta Andre Mariaren eliza. Bigarren hau 1526an eraiki zuten, auzoko bizilagunek lehenago Etxanora joan behar izaten baitzuten.
Gorri
Erdi Aroko euskal izena. Esanahaia argia da, kolorea baita. Gogoan izan behar dugu Erdi Aroan, aurreko garaietan bezala, maizkoa zela Europa osoan jendea deitzeko izenondoak erabiltzea.
Gorria
Erdi Aroan eta geroago ere maizkara agertzen den izengoitia. Esanahaia gardena da, kolorea baita. Gogoan izan behar dugu historian zehar, Europa osoan, ohikoa izan dela jendea izendatzeko adjektiboak erabiltzea. Etxe izenetan eta deituretan ere aztarna utzi du, Gorritxo-n edo Gorrotxategi-n (Gorritxategi-tik) ikus daitekeenez.
Gorritiz
Lumoko (B) Gorritiz dorretxean, behinola, Andre Mariaren irudi bat egon zen. Kondairak dioenez, Ama Birjina ardien bila zihoan neskatilari agertu zitzaion, eta tokiaren gainean baseliza egiteko agindu. Beste batzuetan bezala, herrikoak beste leku batean eraikitzen saiatu omen ziren, baina alfer-alferrik. Gaur egun harri bat besterik ez da gelditzen ermitatik.
Gorritza
Argiñaritz (N) herriko Andre Mariaren baseliza. Mendi baten gailurrean zegoen antzinako herrixka baten hondakina da; gaztelua ere izan zen bertan. Eliza erromanikoa da; Ama Birjinaren irudia Artazun dago gorderik.
Gotzone
Sabino Aranak eta Koldo Elizaldek argitaratuko Santu Izendegia-n gaztelaniazko Ángela-ren euskal baliokidetzat ematen den izena. Baliokideak: Ángela(gaz.) eta Angèle (fr.).
Gozoa
Honek euskarazko gozo adjektiboan du iturri. Europako tradizioan ardurakoa izan da honelakoak antroponimotzat erabiltzea, bereziki emakumeak izendatzeko.
Gudane
Azken urteotan sortu da, Edurne, Jone, Josune-ren tankerako izenen analogiaz, gaztelaniazko Marciala-ren baliokidetzat. Oinarrian guda 'gerra' dago, historikoa gudu 'borroka' bada ere; bukaera -ne atzizki femenino berria da.
Gurbitz
Artadietan hazten den hosto iraunkorreko zuhaitz edo zuhaixka (Arbutus unedo). Estimatua da urtean bitan ematen dituen popote edo pikor gorriengatik, bai eta ere duen egur gogorrarengatik.
Gurbitza
Zuhaitz edo zuhaixka hau (Arbutus unedo) artadietan hazten da. Urtean bi aldiz popote gorri ikusgarriak ematen ditu, jan daitezkeenak.
Gure
Mendebaldeko hizkeretako gura 'nahia'-ren aldaera, azken urteotan pertsona izentzat erabilia. Aldaerak: Nahia, Nahiara eta Gurene.
Guren
Hitz honen ibilbidea bitxia da. Azken urteotan done edo santu-ren baliokidea izateagatik zabaldu bada ere, euskal hitz zaharra da, 'eder' edo esan nahi zuena. XII. mendean Artaxoan Azari Gurena eta Galindo Gurena agetzen dira.
Gurene
Azken urteotan sortu da, Edurne eta Josune-ren moduko izenen analogiaz. Oinarria gura 'nahia'-ren gure aldaera da.
Gurutz
Juan Ibargutxi Agirre (Ubidea, 1883 - 1969) idazle eta ohorezko euskaltzainaren goitizena, eta toponimian maiz aurkitzen dugun hitza (gurutze).
Orriak
- « lehenengoa
- ‹ aurrekoa
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- hur ›
- azkena »