Kristau erlijioarekin hertsiki lotua dagoen izena, Jesu Kristo hiltzeko gurutzea erabili baitzuten. Honekiko jaiera IV. mendean piztu zen, santa Helenak Golgota mendian hiru gurutzeak aurkitu zituenean. Jaieguna irailaren 14an da. Aldaera: Guruzne (Sabino Aranak eta Koldo Elizaldek argitaratuko Santu Izendegia). Baliokidea: Cruz (gaz.).