Aurkitu zure izena
Primary tabs
Agreda
Soriako herria eta Agredako Maria Jesus idazle mistikoaren izengoitia. Honek Arantzazuko Ama Birjinaren erromantzea izkiriatu zuen.
Agur
Martin Arrizubieta (Mundaka, 1909 - Kordoba, ?) idazlearen goitizena eta ohiko hitza euskaraz. Gaur egun nonbaitetik alde egitean erabiltzen da batez ere, 'adio' esanahiarekin, baina berez adiera zabalagoa du.
Agurtzane
Gaztelaniazko (Nuestra Señora del) Rosario-ren baliokidetako Sabino Aranak eta Koldo Elizaldek argitaratuko Santu Izendegia-n ematen den izena, arrakasta handikoa. Erabilera zabala izan zuen, baina gerra aurrean debekatu zuten eta horrela deitzen zirenei itzularazi. Jaieguna urriaren 7an da. Aldaerak: Agurne eta Gurtza.
Ahoztar
Euskal izen zaharra, 903. urtetik aurrera agertzen zaiguna. Esaterako, 911n eta 913an Valpuestako kartularioan kausitzen dugu. Izurtzako (B) Erdoitzabaselizan aurkitutako hilarri batean ere azaltzen da.
Ahuña
Mendi izena (2.507 m), Erronkarin (N) Añe edo Añie deitua eta Biarnoan (F) Ani. Tontorrean Jaun Gorri izeneko izaki mitologikoa bizi omen da.
Aia
Gipuzkoako herria eta Ataungo (G) Aia auzoko Andre Mariaren eliza. Gaur egun dagoen eraikuntza berria da, aurrekoa 1825ean erre baitzen. Udalaren lehendabiziko aipamena 1025.ekoa da, Enneco Garciaiz-ek bertako jabegoak aipatzen dituenekoa: "...in villa quae dicitur Aya de Elcano". Euskal mendietan nabarmentzekoa da Aiako harria (837 m).
Aiago
Berroziko (A) antzinako herrixka eta Durruma Kanpezuko (A) auzoa eta iturria. Burgosko Redecilla del Camino herrian ere bada izen honetako Andre Maria.
Aiala
Dulantziko (A) Andre Mariaren ermita erromaniko ederra, XIII. mendekoa, Aiala herri hustuko eliza zena. Donejakue bidean dago eta debozio handia diote. Jaieguna maiatzaren 15ean da.
Aiantze
Nafarroako Ayesa herriarentzat J. Altadill idazle ezagunak Erromantizismo garaian proposatutako euskal izena. Euskarazko benetako izena Ageza izan da.
Aide
Izen mitologikoa, naturaz kanpoko indarraren irudikapena. Gizon-emakumeak laguntzen eta oztopatzen dituen izakia da Aide. Mitologian mundua bitan banaturik dago: alde batean berezko gauzak ditugu, eta bestean ulertzen ez diren aidekoak. Izen honen emakumeentzako aldaera Aida da.
Aietxu
Urraulgoitiko (N) herria eta Andre Mariaren baseliza. Arrosarioko Amaren irudia erromaniko berantiarra da.
Ainara
Udaberrian Afrikatik gurera etortzen den txoria ('enara'), olertiari eta literaturari esker udaberriaren adierazle bihurtu dena. Baliokideak: Elaia eta Enara.
Aingerua
Grezierako ángelos 'mezularia' hitzetik latineko angelus sortu zen, eta hemendik euskarazko aingeru. Duen zabalkundea umeak zaintzen dituen aingeru guardakoari zor zaio, izen hau ematearekin haurra babestuago egongo dela uste izaten baita. Aldaera: Gotzone (Sabino Aranak eta Koldo Elizaldek argitaratuko Santu Izendegia).
Ainhize
Nafarroa Behereko herria, 1841. urtean Monjoloserekin udalerri bakarra osatzeko elkartua. Ainhizen, Galtzetaburu-ko gurutzearen ondoan, Nafarroa Behereko batzarrak egiten ziren.
Ainhoa
Lapurdiko herria. Garai batean lapurtarrak, debozio handiz, Arantzazu-ra joaten ziren erromes, Pazkoaren bigarren egunean. Beranduago, gerrengatik muga itxi zutenean, ainhoarrek herrian bertan eraiki behar izan zuten Arantzazu-ko kapera.
Aintza
'Loria' adiera duen neologismoa da. Nahiz eta honen kultua lehenagokoa izan, aurreneko kristauen artean zabalkunde handia eduki zuen, Jainkoa goraipatzeko ereserkiaren hasiera baitzen: "Gloria in excelsis Deo". Jaieguna martxoaren 25ean da. Aldaerak: Aintzane (Sabino Aranak eta Koldo Elizaldek argitaratuko Santu Izendegia) eta Loria.
Aintzane
Aintza neologismoa oinarri hartuta Sabino Aranak eta Koldo Elizaldek argitaratuko Santu Izendegia-n proposatu zen emakume izena. Ikus Aintza eta Loria.